Kolajen Nedir?

Kolajen vücudumuzda en bol bulunan proteinlerden biridir. Deri, kıkırdak, kemik, ve iç organlarda bulunmaktadır. Kolajenin kimyasal yapısına göre farklı türleri vardır. Bilinen 28 farklı kolajen türü olduğu bildirilmiştir.  İnsan vücudunda en yaygın bulunan türleri; Tip1, Tip2, Tip3 ve Tip4 kolajen olmakla birlikte vücuttaki kolajenin yaklaşık %90’ını Tip1 kolajen oluşturmaktadır. Ancak 18’li yaşlardan itibaren vücutta kolajen kaybı başlamaktadır. UV ışınlar, sigara-alkol tüketimi, yaşlanma, kötü beslenme kolajen sentezinin azalmasına neden olmaktadır. Bu yüzden kolajen takviyesinin yararları üzerine birçok çalışma yapılmıştır.

Kolajen Takviyesinin Olası Sağlık Yararları Nedir?

• Kolajen cildinizin önemli bir bileşenidir. Cildi güçlendirmenin yanı sıra elastikiyet ve hidrasyonda da rol oynar. Aynı zamanda yaşlandıkça vücudunuz daha az kolajen üretir, kuru cilde ve kırışıklık oluşumuna yol açar. Çeşitli çalışmalar kolajen hidrolizatlarının veya kolajen içeren takviyelerin kırışıklıkları ve kuruluğu azaltarak cildinizin yaşlanmasını yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini göstermiştir.

Kolajen takviyelerinin deride etkisini gözlemleyen 11 çalışmanın incelendiği bir sistematik derlemede kolajen takviyelerinin deride elastikiyet sağladığı ve kolajen yoğunluğunun arttığı bildirilmiştir. Aynı zamanda yara iyileşmesinde de olumlu sonuçlar göstermiştir.

 

• Kolajen, eklemleri koruyan kıkırdakların bütünlüğünü korumaya yardımcı olur. Osteoartrit gibi dejeneratif eklem bozuklukları riskini artırır. Bazı çalışmalar kolajen takviyelerinin osteoartrit semptomlarını iyileştirmeye ve genel eklem ağrısını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.

Romatoid artrit ve osteoartrit hastalarıyla yapılan çalışmalarda antiinflamatuar etki göstererek hastalığı olumlu yönde etkilemiştir. Bir başka çalışmanın sonucuna göre kolajen hidrolizat takviyesi diz ve eklem ağrılarını iyileştirici etki göstermiştir. 

• Kolajenin saçlar ve tırnaklar için olumlu etkileri olduğu düşünülmektedir. Kolajen almak kırılganlığı önleyerek tırnaklarınızın gücünü artırabilir. Ayrıca, saçların ve tırnakların uzamasına yardımcı olabilir.
• Tüm bunların yanında C vitamini de vücutta kolajeni parçalayan enzimi durdurarak kolajen yıkımını önlemektedir.

 

Takviyelerde kullanılan kolajenin güvenilir olduğu ve günlük önerilen dozun 10 gram olduğu bildirilmiştir. Aynı zamanda Türk Gıda Kodeksi Takviye Edici Gıdalar tebliğine göre de gıdalarda kolajen hidrolizatın kullanımı uygundur. Gıda endüstrisinde en yaygın kullanılan kolajen tipI ve TipII’dir

 

Kolajen Türleri Nelerdir? Hangi Organlarda bulunur?

Kolajen türü	İşlevi
Tip I	Vücudumuzda deride,  tendonlarda, kemikte, bağ dokusunda bulunur. Cilde gerginlik ve esneklik kazandırır..
Tip II	Eklemlerde ve kıkırdaklarda bulunur. Eklem sağlığı için oldukça önemlidir.
Tip III	Deri, Kan damarlarında bulunur.  Hücrelere esnek bir yapı kazandırır.  Yara iyileşmesinde görevlidir.
Tip IV	Cilt katmanlarında ve Organları çevreleyen zarlarda yer alır

Kolajen Hidrolizat Nedir?

Büyük molekül ağırlığı nedeniyle vücut tarafından verimli kullanılamayan kolajenin, hidrolize işlemi ile daha küçük ağırlıklı moleküllere dönüşmüş haline Kolajen hidrolizat denir. Kolajen hidrolizatlar vücutta daha kolay kullanılabildiği için gıdalarda ve kozmetik uygulamalarında kullanılmaktadır. Esas kaynağı sığır olmakla birlikte domuz, koyun, tavuk, tavşan,balık gibi hayvanların deri ve kemiklerinden genellikle tip 1 ve tip 2 kolajen elde edilmektedir. Kolajen hidrolizatın molekülleri küçük olduğu için sindirimi kolay ve vücutta kullanımı oldukça yüksektir.

Vegan Kolajen / Bitkisel Kolajen Nedir?

Kolajen yalnızca hayvanlardan elde edilen bir proteindir. Piyasada yaygın olarak bulunan vegan kolajenler aslında bir kolajen desteği değil, kolajen üretimi için gerekli biyoaktif bileşenlerden ibarettir. Yani vücudumuza hazır kolajen almak yerine çeşitli bitkisel kaynaklarla vücudumuzun kolajen sentezini uyarmış oluruz. 

Kolajenin çeşitli yararlarının olduğuna dair çalışmalar vardır ve kullanımı güvenilirdir. Ancak kolajen takviyesi kullanmak istiyorsanız öncelikle doktorunuza/diyetisyeninize danışmalısınız.